F.A.Q. * ενός φτωχού πλην τίμιου αμπελοφιλόσοφου.

«Ένας αργάτης πελαγίσιος είναι ο νους και είναι η δουλειά του να μολώνει το χάος»

Ν.Καζαντζάκης. «Ασκητική»

Μετά από τρείς μήνες demo-blogging , οι ανησυχίες μου και οι προβληματισμοί όχι απλά δεν μειώθηκαν αλλά μάλλον αυξήθηκαν με γεωμετρική πρόοδο.

Ένα μεγάλο κομμάτι αυτών δημιουργήθηκε από τους φίλους μου, ένα άλλο από το «ξεφύλλισμα» μερικών από τα χιλιάδες ηλεκτρονικά ημερολόγια, τα οποία έτυχε και έπεσαν κάτω από το δείκτη του ποντικιού μου. Καθ’ ότι από τη φύση μου οργανωτικός τύπος (αρκεί να μην αναφερόμαστε στα συρτάρια της ντουλάπας μου) προσπάθησα να τα οργανώσω στο μυαλό μου μπας και βγάλω άκρη. Παραθέτω τα πρώτα αποτέλεσμα της εν λόγω διεργασίας:

Γιατί το κάνεις;

Παρ’ ότι οι περισσότεροι από τους γνωστούς και φίλους που έτυχε και διάβασαν τις μπλογοποιημένες σκέψεις μου, έσπευσαν να μου χτυπήσουν ενθαρρυντικά την πλάτη ή να εκφράσουν τα κολακευτικά τους σχόλια (σας ευχαριστώ πολύ παιδιά!) βρέθηκαν και κάποιοι να μου θέσουν την παραπάνω ερώτηση.

«Σκέψου τα , γράψ΄τα ... Αλλά γιατί να τα κάνεις ορατά δημόσια.;» Για να είμαι ειλικρινής, δυσκολεύτηκα να δώσω μια άμεση απάντηση. Αργότερα, αναλογιζόμενη την ερώτηση, μου ήρθε στο μυαλό η εικόνα ενός ανθρώπου που περπατάει στο δρόμο και μιλάει μόνος του. Η πρώτη σκέψη που γεννάει μια τέτοια εικόνα (πριν πλησιάσουμε και διακρίνουμε το Bluetooth) είναι «πάει και αυτός ο κακόμοιρος, του ‘στριψε». Το να σκέφτεσαι και να γράφεις αυτό που σκέφτεσαι, χωρίς να το μοιράζεσαι, δεν είναι παρόμοιο με τον μονόλογο χωρίς αποδέκτη;

Ανατρέχοντας λίγο πιο πίσω στην ιστορία της ανθρωπότητας, διαπιστώνουμε ότι η ανάγκη να αφήνεις ένα ίχνος που θα γίνει ορατό από κάποιον άλλον, ξεκινάει ήδη από τους ανθρώπους των σπηλαίων. Οι τοιχογραφίες που απεικονίζουν σκηνές και στιγμές από τη ζωή του πρωτόγονου ανθρώπου τι άλλο θα μπορούσαν να θεωρηθούν αν όχι καταγραφή σκέψεων και συναισθημάτων;

« Blog-αρω δεν σημαίνει ότι υπάρχω, αλλά ότι υπήρξα», όπως πετυχημένα, κατά την γνώμη μου, τοποθετείται ένας εκ πεποιθήσεως blogger . Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που τα καλά κρυμμένα παιδικά μου ημερολόγια, μου θυμίζουν ότι υπήρξα κάποτε παιδί και είχα τα συναισθήματα που μπορώ να διαβάσω τώρα, ως ενήλικας, στις μουχλιασμένες τους σελίδες.

Πόσο σοβαρό μπορεί να είναι τελικά το blogging;

Μια πρώτη προσέγγιση την είχα κάνει (χωρίς να το ξέρω) σε κάποια από τις πρώτες μου αναρτήσεις. Τώρα απλά μπορώ να συμπληρώσω: Το blog μπορεί να είναι ή να μην είναι σοβαρό, ανάλογα με τη σοβαρότητα που το αντιμετωπίζει ο εκάστοτε blogger. Στη σοβαρότερη μορφή του μπορεί να είναι πιο σοβαρό και από την σοβαρότερη εφημερίδα ή κανάλι ΜΜΕ. Από εκεί και πέρα οι διαβαθμίσεις είναι όσα και τα blog. Το να ισχυριστεί, βέβαια, ένας blogger ότι ένα blog δεν μπορεί να είναι σοβαρό, είναι σαν να διαλαλεί την έλλειψη της δικιάς του σοβαρότητας ή ότι με το blog του προσπαθεί να χλευάσει τον τυχαίο αναγνώστη, προβάλλοντας πράγματα που αυτός ο ίδιος δεν θεωρεί άξια προσοχής.

Πόσο διαφορετική μπορεί να είναι η εικόνα του γραπτού εαυτού μας από τον πραγματικό εαυτό;

Πριν μερικές μέρες ένας φίλος μου με αιφνιδίασε: «Θα στο πώ χύμα: στο blog σου εμφανίζεσαι πιο αξιαγάπητη απ’ ότι δείχνεις στην πραγματικότητα». Έμεινα να τον ακούω αμήχανη, μην ξερώντας τι να πώ. Προφανώς δεν είχα καμία πρόθεση να ωραιοποιήσω την εικόνα μου, και βέβαια δεν ήταν ο σκοπός μου να κάνω τον εαυτό πιο αξιαγάπητο απ' οτι μπορεί να είναι.

Κατ’ αρχήν είναι γεγονός ότι ο γραπτός λόγος δεν είναι ίδιος με τον προφορικό. « Γράφω δεν σημαίνει λέω.[...] Όταν γράφω με τις λέξεις που επιλέγω στο ρυθμό που μου ταιριάζει, βγάζω από μέσα μου, απλώνω στο χαρτί την κρύπτη από την οποία κάθε βράδυ έβγαιναν μερικά φαντάσματα.[...]. Το ομιλούν παρελθόν δημιουργεί μια διυποκειμενικότητα, ενώ το γραπτό παρελθόν απευθύνεται στον ιδανικό αναγνώστη, στον αόρατο φίλο, στο άλλο Εγώ.» λέει Β. Cyrulnik στο βιβλίο του Ο ευαίσθητος εαυτός, αναφερόμενος στο λόγο δημιουργίας της λογοτεχνίας της εσωτερικότητας. Ένα γραπτό κείμενο, είναι αποσπασματική αναπαράσταση του Εγώ μας. Περιγράφουμε μία στιγμή ή ένα συναίσθημα. Ενώ ο πραγματικός μας εαυτός είναι μια συνεχόμενη ροή στιγμών και συναισθημάτων.

Τελικά, γινόμαστε περισσότερο ή λιγότερο ειλικρινείς γράφoντας; Γνώμη μου είναι ότι το «καμουφλάρισμα» που πετυχαίνουμε με τα λεκτικά σχήματα και το συγκεκριμένο στυλ γραφής μας επιτρέπει να πούμε πράγματα που θεωρούνται «ανείπωτα» ή μη πρέπων να ειπωθούν (ή απλά εμείς τα θεωρούμε έτσι). Το θέμα είναι, θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς; Ίσως η καλύτερη απάντηση είναι το σχόλιο που έκανε η κολλητή μου, παρατηρώντας την έλλειψη (σε μεγάλο βαθμό) ανωνυμίας στο Facebook: «Όλοι ψοφάν για ειλικρίνεια, τελικά!» Φιλόσοφος η κολλητή μου, χωρίς καν να το ξέρει!

Πόσο σημαντικό είναι να ξέρεις τον πραγματικό εαυτό κάποιου που εκφράζεται ανώνυμα, απευθυνόμενος σε άγνωστους αποδέκτες;

Αυτή δεν είναι μονό δικιά μου απορία, όπως διαπίστωσα με μια πρόχειρη αναζήτηση.

Το να ανταλλάξεις απόψεις με κάποιους ανθρώπους, ξερώντας απλά ότι είναι ανθρώπινες υπάρξεις με μια άποψη, είναι ένα πράγμα. Το κάνεις για την ευχαρίστηση της επικοινωνίας και για να τοποθετήσεις τον εαυτό σου σε μια ομάδα, που νιώθεις ότι χρησιμοποιεί τον ίδιο κώδικα με σένα.

Το να αποδώσεις στην άποψη που μοιράζεσαι, σάρκα και οστά, είναι άλλο πράγμα, και μπορεί να αποδειχτεί από εξαιρετικά ευχάριστο (όπως π.χ στο «You have got mail») μέχρι... θανατηφόρα δυσάρεστο (όπως π.χ στο «Μοντέλο για φόνο» ). Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι ελάχιστες από τις γνωριμίες του διαδικτύου παραμένουν ζωντανές όσο οι πραγματικές φιλίες. Από την άλλη, βέβαια, και οι πραγματικές γνωριμίες δεν φτάνουν πάντα να καταλήξουν σε φιλίες. Υποθέτω ότι δεν μπορεί να υπάρχει ένας καθολικός κανόνας. Ίσως η κρίση κατά περίπτωση είναι η πιο αντικειμενική προσέγγιση, και από εκεί και πέρα...ο χρόνος είναι ο καλύτερος κριτής.

Υπενθυμίζω ότι το παραπάνω κείμενο εκφράζει απλά τις απόψεις ενός φτωχού πλην τίμιου αμπελοφιλόσοφου. Τις δικές σας...θα ήθελα πολύ να τις μάθω!

* Frequently Asked Questions